VOL: 25 mei 2021: Online Studiemiddag WAC: onderzoek naar trauma in het gezin

Een traumatische ervaring bij één of meerdere gezinsleden treft het hele gezin. Toch is het betrekken van meerdere gezinsleden in onderzoek naar de gevolgen van psychotrauma niet vanzelfsprekend, onder andere door de praktische, methodologische en ethische uitdagingen die dit met zich meebrengt. Meer inzicht in de gezinsdynamiek en individuele reacties van gezinsleden kan passende ondersteuning voor gezinnen die geconfronteerd worden met trauma bevorderen. Dit is het onderwerp van de studiemiddag die de Wetenschapsadviescommissie (WAC) van de NVRG organiseert op dinsdag 25 mei over Trauma in het gezin. Sprekers zijn Marthe Egberts en Trudy Mooren. 

circles-1010798_1920


De beproefde formule van de studiemiddagen van de WAC worden weer ingezet: interactie tussen de onderzoekers en de deelnemers om met elkaar oplossingen te bedenken voor de complicaties van het zeer waardevolle en uitdagende onderzoek bij systemen.

Presentaties

Een traumatische ervaring bij één of meerdere gezinsleden treft het hele gezin. Toch is het betrekken van meerdere gezinsleden in onderzoek naar de gevolgen van psychotrauma niet vanzelfsprekend, onder andere door de praktische, methodologische en ethische uitdagingen die dit met zich meebrengt. Meer inzicht in de gezinsdynamiek en individuele reacties van gezinsleden kan passende ondersteuning voor gezinnen die geconfronteerd worden met trauma bevorderen.

Tijdens deze studiemiddag zal worden stilgestaan bij het uitvoeren van onderzoek naar de impact van traumatische gebeurtenissen op het gezin, zowel op de korte- als langere termijn. Daarnaast wordt aandacht besteed aan interventieonderzoek bij gezinnen die traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt. Een aantal doelgroepen met zowel gedeelde als unieke eigenschappen staan hierin centraal: gezinnen die geconfronteerd worden met een medisch trauma bij kind of ouder (zoals kanker of een brandwondenongeval) en gezinnen die te maken hebben gehad met oorlog en migratie.  

In het eerste deel van de middag wordt stilgestaan bij de aanpassing van de verschillende gezinsleden na ingrijpende gebeurtenissen. Dergelijke gezinsaanpassing is in de literatuur beschouwd vanuit verschillende modellen: stress-coping, socio-ecologisch, en het gehechtheidsperspectief. Vanuit deze kaders zijn er verschillende methoden om deze aanpassing in kaart te brengen, zowel kwantitatief als kwalitatief. Beide typen leveren waardevolle, maar verschillende informatie op. Wanneer kun je welke methode het beste inzetten en hoe betrek je hierin ook de stem van het kind? Er zullen o.a. voorbeelden gegeven worden van vragenlijstonderzoek bij ouders en kinderen die te maken krijgen met kanker in het gezin, en van kwalitatieve interviewstudies tijdens en na een ziekenhuisopname bij kinderen met brandwonden.

De deelname aan onderzoek van gezinnen die ingrijpende gebeurtenissen hebben meegemaakt, levert waardevolle informatie op. Maar in een tijd waarin het gezin onder hoogspanning staat, heeft het meedoen aan onderzoek geen prioriteit. Hoe motiveer je ouders en kinderen om mee te doen en met welke ethische aspecten moet je rekening houden?

In het tweede deel van de middag wordt stilgestaan bij interventieonderzoek bij gezinnen die te maken hebben gehad met traumatische ervaringen. Van vluchtelingengezinnen kunnen we in dit opzicht veel leren, omdat zij in veler opzicht onder druk zijn komen te staan – niet alleen hebben zij familie, huis en haard achtergelaten, ook staan zij voor de aanpassing aan sterk veranderde omgeving in het land van vestiging. Hoe interventies zinvol kunnen zijn, welke elementen effectief zijn, voor wie binnen het gezin, staat centraal in dit tweede deel. Zowel op de behandeling gericht op het individuele gezin (met subsystemen) als op gezinnen in een groep (meergezinsbehandeling) zal worden ingegaan.

Doelgroep

De studiemiddag is bedoeld voor systeemtherapeuten, systeemtherapeutisch werkers, en hulpverleners in de jeugdzorg die werken met gezinnen die ingrijpende gebeurtenissen meemaken of hebben meegemaakt (bijv. rondom migratie, seksueel misbruik, mishandeling, ziekte, of een ernstig ongeval).

De studiedag is interessant voor eenieder die zichzelf vragen stelt over de wederzijdse beïnvloeding van wetenschap en therapiepraktijk, voor eenieder die de impact van trauma binnen het gezin wil onderzoeken, die nieuwsgierig is naar de manier waarop dit onderzoek kan worden opgezet en mee wil denken over de uitdagingen die gepaard gaan met het onderzoek bij deze groep gezinnen.

Aan het eind van de studiedag heeft de deelnemer een goed inzicht van de mogelijkheden voor en uitdagingen van empirisch onderzoek naar de gevolgen van traumatische ervaringen op het gezin.

Programma

13.00 uur:              Inloop via Zoom

13.30 uur:              Opening

13.35 – 14.15 uur : Lezing door Marthe Egberts:
Kwantitatieve en kwalitatieve methoden om de aanpassing van gezinnen na traumatische gebeurtenissen in kaart te brengen

14.15 – 14.30 uur: Gelegenheid voor vragen

14.30 – 15.15 uur: Lezing door Trudy Mooren & Marthe Egberts:
Uitdagingen in onderzoek bij gezinnen die geconfronteerd worden met trauma, inclusief discussie in subgroepen

15.15 – 15.25 uur: Plenaire bespreking discussies subgroepen

15.25 – 15.40 uur: Pauze

15.40 – 16.20 uur: Lezing door Trudy Mooren: Interventieonderzoek bij gezinnen

16.20 – 16.35 uur: Gelegenheid voor vragen

16.35:                   Evaluatie en Afsluiting

16.45 uur:             Einde

Datum en tijdstip:
2021-05-25T13:00:00 2021-05-25T17:00:00
Locatie:
Online
Adres:


Aanmeldperiode:

Foto WAC studiemiddag

Trudy Mooren is bijzonder hoogleraar bij de Universiteit Utrecht, klinisch psycholoog en systeemtherapeut bij ARQ Centrum ‘45, hoofdopleider klinische psychologie volwassenen en ouderen bij de Centrale Rinogroep, voorzitter van de NtVP en lid van de Wetenschapsadviescommissie van de NVRG.

Marthe Egberts is postdoctoraal onderzoeker bij de Universiteit Utrecht en orthopedagoog bij het Ingeborg Douwes Centrum.


Kosten 

NVRG-leden en BVRGS-leden: € 45
Externen: € 55


Accreditatie

De NVRG accrediteert deze studiemiddag met 3 punten.