Wat is systeemtherapie?

Systeemtherapie is een vorm van psychotherapie* en wordt ook wel relatie- en gezinstherapie genoemd. Het belangrijkste kenmerk van systeemtherapie is dat belangrijke naasten zoals de partner, kinderen, broer, zus, ouders, buren, vrienden of collega's betrokken worden bij de therapie. Tijdens de therapie is er veel aandacht voor de onderlinge interactiepatronen en de verbetering hiervan. Er wordt ook rekening gehouden met eventuele belangrijke afwezigen.

Uitgangspunt is dat een probleem of een (psychische) klacht nooit op zichzelf staat. De sociale, relationele en culturele context speelt altijd een rol. De leefsituatie en relaties – samen het systeem – hebben invloed op problemen. Tijdens de therapie wordt besproken welke invloed omgevingsfactoren zoals werk, school, buurt, religie en cultuur hebben op het probleem en op alle betrokken.

* De titel 'psychotherapeut' is beschermd. Een NVRG-lid mag zich pas psychotherapeut noemen als hij of zij is geregistreerd in het BIG-register als psychotherapeut. In de Wet BIG is psychotherapie niet aangeduid als voorbehouden handeling. Dit betekent dat psychotherapeutische behandelingen kunnen worden uitgevoerd door behandelaars die bekwaam zijn op basis van opleiding en competenties (bron: Zorgstandaard Psychotherapie, paragraaf 6.2.2) Er zijn verschillende registers waarin (onderdelen van) psychotherapie een plaats heeft (bron: Zorgstandaard psychotherapie paragraaf 7.2). De NVRG is een van deze registers. 

Wat kan systeemtherapie voor mij betekenen?

Door aandacht en beïnvloeding van meerdere individuen binnen het systeem en hun onderlinge interactiepatronen, kom je sneller tot de kern van het probleem. Gesprekken met een systeemtherapeut zorgen voor meer begrip tussen jou en je naasten. Door het betrekken van naasten bij de therapie, treedt er sneller herstel op. Als betrokkenen elkaar beter begrijpen en ondersteunen, wordt bovendien het risico op verergering of terugkeer van het probleem kleiner.

Systeemtherapie is breed inzetbaar. Bijvoorbeeld bij relatie- en gezinsproblemen, psychische problemen en klachten, huislijk geweld, en lichamelijke aandoeningen. Door in een vroeg stadium belangrijke naasten te betrekken bij de therapie kan voorkomen worden dat de problemen groter worden. Bijvoorbeeld dat een gezin uit balans raakt door relatieproblemen van de ouders of dat naasten ook (psychische) klachten ontwikkelen.

Hoe werkt systeemtherapie?

De cliënt en naast betrokkenen worden uitgenodigd voor een intakegesprek. Daarin komt onder andere aan de orde:

• wat de klachten en problemen zijn;
• hoe ze zijn ontstaan;
• de impact van de klachten en problemen op alle betrokkenen;
• het doel van de therapie;
• wat de gewenste veranderingen zijn;
• wat er nodig is om de gewenste verandering tot stand te brengen;
• het aantal benodigde gesprekken en de frequentie hiervan.

In de gesprekken kan de nadruk liggen op het veranderen van de omgang met elkaar of op het veranderen van de manier waarop tegen het probleem wordt aangekeken.

In de therapie worden alle betrokkenen zich bewust van de manier waarop ze op elkaar reageren en krijgen ze zicht op de invloed die ze op elkaar hebben. Van daaruit wordt er gewerkt naar een oplossing.