Vrijstelling btw over relatie- en gezinstherapie

Besluit 2016: verruiming btw-vrijstelling

In artikel 11, eerste lid onderdeel g, van de Wet op de omzetbelasting wordt gesteld dat gezondheidskundige diensten verricht door BIG-geregistreerde beroepsbeoefenaren vrijgesteld zijn van afdracht van btw. In 2016 is de btw-vrijstelling verruimd (Besluit Staatssecretaris van Financiën 29 maart 2016, BLKB2016/433M). Vanaf dat moment worden ook gezondheidskundige diensten van niet-BIG-geregistreerde therapeuten vrijgesteld van betaling van btw, mits voldaan wordt aan een aantal voorwaarden. Per augustus 2022 valt ook relatie- en gezinstherapie onder het vrijstellingsbesluit.

Het Besluit van de Staatssecretaris geeft de volgende opsomming van voorwaarden waaraan voldaan moet worden:

1. Het betreft de gezondheidskundige verzorging van de mens. Hiervan is sprake als het voornaamste doel van de (para)medische handeling is de bescherming, met inbegrip van instandhouding of herstel, van de gezondheid van de mens.

Het Besluit geeft aan dat voor de vrijstelling in aanmerking komen therapeutische handelingen die ten doel hebben een diagnose te stellen te behandelen en, voor zoveel mogelijk, te genezen van ziekten. Als aanvulling wordt gegeven dat de vrijstelling ook van toepassing op therapeutische handelingen die worden verricht voor doeleinden van preventie ofwel in de gevallen waarin de patiënt nog geen ziekte blijkt te hebben.

2. De desbetreffende medische beroepsbeoefenaar verricht een gezondheidskundige dienst die van een gelijkwaardig kwaliteitsniveau is als een gezondheidskundige dienst van een BIG-geregistreerde beroepsbeoefenaar;

Er is sprake van een gelijkwaardig kwaliteitsniveau als de medische beroepsbeoefenaar aantoont dat hij (minimaal) beschikt over:

1. 1. een afgeronde op zijn beroepsuitoefening gerichte gezondheidskundige HBO-Bachelor opleiding (240 ECTS); of
   2. een afgeronde gezondheidskundige beroepsopleiding gecombineerd met een andere op zijn beroepsuitoefening gerichte aanvullende gezondheidskundige opleiding. Deze combinatie van opleidingen dient eenzelfde kwaliteitsniveau te hebben als de opleiding bedoeld onder a;
   3. een afgeronde gezondheidskundige beroepsopleiding gecombineerd met relevante kennis en ervaring op het gebied van zijn beroepsuitoefening. Deze combinatie van opleiding, kennis en ervaring dient eenzelfde kwaliteitsniveau te hebben als de opleiding bedoeld onder a.

3. De dienst wordt verricht aan de individuele patiënt. Daarvan is sprake als er contact is tussen de medische beroepsbeoefenaar en de patiënt.

Heroverweging belastingdienst

Het Besluit noemt relatietherapie als uitzondering op de vrijstelling. De behandeling zou niet bijdragen aan de ‘gezondheidskundige verzorging van de mens’. De belastingdienst heeft in haar onderzoek getoetst of dit argument geldig is en in hoeverre relatie- en gezinstherapie voldoet aan de drie bovenstaande voorwaarden van het vrijstellingsbesluit. Hierbij komt ze tot de volgende conclusies:

• De belastingdienst stelt dat relatie- en gezinstherapie gericht kan zijn op de gezondheidskundige verzorging van de mens. Het is aan de individuele systeemtherapeut om te bepalen of de behandeling aan dit criterium voldoet en dient dit vast te leggen in de administratie.

• De belastingdienst neemt het standpunt in dat niet alle NVRG-leden zonder meer voldoen aan het kwaliteitscriterium, omdat de vooropleiding in bepaalde gevallen onvoldoende gezondheidskundig gericht is. De belastingdienst geeft een aantal voorbeelden: SPH, SPV, Vaktherapie, Jeugdzorgwerk, en MWD. Therapeuten die deze vooropleidingen hebben gedaan, kunnen alsnog aantonen dat ze aan het kwaliteitscriterium voldoen aan de hand van: een aanvullende gezondheidskundige opleiding (categorie b) en/of relevantie kennis en ervaring (categorie c), bovenop een afgeronde opleiding tot systeemtherapeut. Iedere systeemtherapeut moet zelf kunnen aantonen of hij of zij voldoet aan het kwaliteitscriterium en op basis van welke opleiding en/of relevante kennis en ervaring dat is.

• De belastingdienst concludeert dat relatie- en gezinstherapie gericht is aan de individuele patiënt en daarnaast niet uitgelegd dient te worden als groepssessie.

Toepassing btw-vrijstelling relatie- en gezinstherapie

De NVRG adviseert om vragen over de toepassing van de btw-vrijstelling neer te leggen bij een belastingspecialist. De vereniging kan helaas niet adviseren in individuele gevallen. Mocht je twijfel hebben of een behandeling een therapeutisch doel heeft en hoe dit aangetoond moet worden, of mocht je willen weten hoe je als niet-BIG-geregistreerd therapeut een gelijkwaardig kwaliteitsniveau kunt aantonen, dan kan je belastingadviseur hier antwoord op geven.

Let op: Er wordt door de belastingdienst vooraf geen toestemming verleend voor vrijstelling van btw. Je dient zelf een inschatting te maken of je van de vrijstelling gebruik kunt maken. Achteraf kan de belastingdienst je natuurlijk wel vragen aan te tonen dat je aan de regels van het vrijstellingsbesluit voldoet.

Ingangsdatum vrijstelling btw

In september 2022 heeft de NVRG haar leden geïnformeerd over de heroverweging van de belastingdienst. Vanaf dat moment kunnen leden de btw-vrijstelling toepassen, mits zij voldoen aan de voorwaarden zoals gesteld in het Besluit en hierboven uitgelegd. Voor een eventuele teruggaaf met terugwerkende kracht geldt een termijn van maximaal vijf jaar.

Heb je een vraag?

Op onze website vind je een pagina met veelgestelde vragen. Mocht je vraag er niet tussen zitten, stuur dan een mail naar nvrg@nvrg.nl.